Importance of books in our life

                 Book

ਕਿਤਾਬਾਂ ਕੀ ਹਨ?

ਇਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦਾ ਉੱਤਰ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਤਾਬ ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਇਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਣਗਿਣਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਉਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਅਤਿਅੰਤ ਗਿਆਨ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਕੇਵਲ ਇਕੋ ਮੰਤਵ ਹੈ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਦੂਜੀਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਉਸੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗਿਆਨੀ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਢੰਗ ਵਿਚ ਜੁੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਉਮਰ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

          ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ

1. ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਕਥਾ, ਕਹਾਣੀਆਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ , ਮਿਥਿਹਾਸ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਤਵ ਕੇਵਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 

2. ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ:-

ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਖਰੀ ਜਮਾਤਾਂ ਤੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਪੜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ। ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਘੱਟ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। 

3. ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਗ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿਚ ਮਿਥਿਹਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭੂਤਾਂ ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

4. ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਧਰਤੀ, ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਆਦਿ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

5. ਕੁਕਰੀ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਕੂਕਰੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਭੋਜਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

6. ਜਾਸੂਸੀ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਜਾਸੂਸੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਮ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿਚ ਬੁਧੀ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਪਹੇਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਜਾਸੂਸਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

7. ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਕਾਲਪਨਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਜਾਂ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

8.ਸਾਹਿਤਕ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਸਾਹਿਤਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਆਕਰਨ ਸਾਹਿਤ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ। ਇਹਨਾ ਵਿੱਚ ਸੰਬਧਿਤ ਭਾਸ਼ਾਈ ਗਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਨ ਵਜੋਂ ਵਿਆਕਰਨ ਕਿਤਾਬਾਂ।

9. ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ਾਸ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਆਮ ਕਰਕੇ ਪੂਜਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਾਤਮਾ  ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

10. ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ  ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਮਹਿੰਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ।

11. ਇਮਤਿਹਾਨੀ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

 ਇਮਤਿਹਾਨੀ ਪੁਸਤਕ ਵੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੀ ਇਕ ਕਿਸਮ ਹਨ ।ਇਹਨਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਪੇਪਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ।

12. ਸੰਪਰਕ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਸੰਪਰਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਟੈਲੀਫੋਨ ਬੂਥ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੋਡ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

13. ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਭਾਗ  ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਰਤੋ ਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

14. ਸਾਇੰਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਸਾਇੰਸ ਦੀਆਂ  ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਪੁਰਾਤਨ ਕਾਲ ਤੋਂ  ਲੈਕੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦਾ ਸਾਇੰਸ ਸੰਭਾਲ਼ੀ ਬੈਠੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਜਨਮ ਵਰਗੇ ਕਈ ਰਾਜ ਹਨ।

15. ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਊਟੀ ਟਿਪਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।  ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਰ ਅੰਗ ਨੂੰ ਕੋਮਲ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਉਤਪਾਦ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

16. ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਰ ਇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਇਸ ਵਿਚ ਹੱਡੀਆਂ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਅੰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਭਰਪੂਰ ਗਿਆਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

17. ਵਾਤਾਵਰਣੀ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਵਾਤਾਵਰਣੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇੜ ਪੌਦਿਆਂ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਨਿੱਕੀ ਤੋਂ ਨਿੱਕੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ।

18. ਰਹੱਸਮਈ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਰਹੱਸਮਈ ਪੁਸਤਕਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਾਂਤਰਿਕਾਂ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਕੋਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਅਜੀਬ ਢੰਗ ਦੱਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਰਨ ਪਿਸ਼ਾਚਿਨੀ ਨਾਮ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਕਈ ਰਹੱਸ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ ।ਪਰ ਇਹ ਇਕ ਰਹੱਸਮਈ ਪੁਸਤਕ ਹੈ।

19. ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਇਲਾਜ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਇਲਾਜ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਜੰਗਲ ਦੀਆਂ ਜੜੀ ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਦੱਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

20. ਗਣਿਤਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਕਿਤਾਬਾਂ:-

ਗਣਿਤਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿਚ ਹਿਸਾਬ  ਦੇ  ਹਰ ਇੱਕ ਭਾਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਭਾਗ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। 

             ਮਹੱਤਤਾ:-

ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀਆਂ ਸੱਚੀਆਂ ਮਿੱਤਰ ਹਨ। 

ਕਿਤਾਬਾਂ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੋਸਤ ਦਾ ਦਰਜਾ ਵੀ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ , ਗਿਆਨ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ , ਗਿਆਨ  ਵਾਲੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਗਿਆਨ ਦ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਚਰਿੱਤਰ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਿੰਮਤ ਉਮੀਦ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦੇ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦਾ ਢੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ।ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਦੀ ਅਮੀਰੀ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਖੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।  ਇਹ ਸਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦਿੰਦੀਆ ਹਨ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੇ  ਬੋਲਣ ਲਿਖਣ ਦੇ ਹੁਨਰ ਵਿਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਬੁੱਧੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਯਾਦ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। 

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬੀ ਗਿਆਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ :-

ਖੋਜਾਂ  ਏਸ ਗੱਲ ਦੀਆਂ ਗਵਾਹ ਹਨ , ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਵਾਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਉਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।  ਬੱਚੇ ਆਮ ਕਰਕੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਕਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਮਰ ਦੇ ਵਧਣ ਨਾਲ ਉਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।  ਬੱਚੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਮਨੋਰੰਜਨ ਮਿੰਨੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ , ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ।  ਬੱਚੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਉਸੇ ਪਾਸੇ ਪਸਾਰ  ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਉਸੇ ਪਾਸੇ  ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਕਿਤਾਬਾਂ  ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਬੱਚੇ ਲਈ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੇ ਰਾਹ ਖੋਲ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚੋਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਪਛਾਨਣਾ , ਚੀਜਾਂ ਪਛਾਣਨ ਅਤੇ ਅੱਖਰ  ਪਛਾਣ ਸਿੱਖ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।  ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਲਪਨਾ ਅਤੇ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ।

                       Book

What are books?

We all know the answer to this question. The book is a collection of pages, covering a wide range of topics. Books give the human being the ultimate knowledge. The only purpose of books is to increase knowledge. The person who writes the books shares his knowledge with others and the person who reads the book also absorbs the same knowledge. Giani has a very high quality in human society. From birth one is associated with knowledge in one way or another. This knowledge continues to grow throughout life.

Importance of books in life
Types of books: -

1. Entertainment Books: -

Entertainment books only include stories, tales, poems, myths, etc. Whose purpose is merely entertainment.

2. Textbooks: -

Textbooks are read by a person from first class to last class. Most children are not interested in reading these books. These books entertain less children.

3. Horror Books: -

Horror books are also a part of books but these books contain myths. Their knowledge frightens man. They contain mythological stories of ghosts and phantoms.

4. History books: -

The history of the earth and the universe is told in the history books. The history of human existence is told. The history of many countries etc. is included in them.

5. Cookery books: -

Cookery books provide training in cooking. There are many types of books. They teach the food of different countries.

6. Spy Books: -

Spy books are usually read outside India. These books contain puzzles based on wisdom. These books are written and read by professional spies.

7. Books based on fiction: -

Books based on fiction contain only fictional stories and poems. They foretell the future.

8. Literary books: -

Literary books contain literature in different languages. These books are written in grammar. They contain related linguistic knowledge. Grammar books for example.

9. Religious Books: -

Religious books provide information about a particular religion. These books are usually worshiped and contain the story of a particular Mahatma. These books are kept in a religious place.

10. Picture Books: -

Picture books have different pictures for children's entertainment and they have special designs. Mahindi books for example.
11. Examination Books: -

 Examination books are also a type of books. Papers for government and non-government jobs are given through these books. These older children read.

12. Contact books: -

Contact books are kept in the telephone booths. These books provide the numbers and codes of the major companies of the city.

13. Computer Books: -

Computer books provide information related to computers. Computer Parts Details Users of the Internet and the World.

14. Science Books: -

Science books have preserved the science of man from ancient times till today. It contains information about new discoveries and technologies as well as many states like human birth.

15. Books related to beauty: -

Beauty books contain beauty tips. It offers home ayurvedic products to make every part of the human body soft and beautiful.

16. Physical Education Books: -

Physical education books provide all kinds of information related to the body. It includes extensive knowledge of bones, internal and external organs.

17. Environmental Books: -

Environmental books provide information about the environment. In these books, there is knowledge based on trees and plants as well as the smallest thing of nature.

18. Mysterious books: -

Mysterious books are mostly in the possession of Tantric monks. In these books strange methods are told like in the book called Karan Pishachini many secrets are revealed. But this is a mysterious book.

19. Ayurvedic treatment books: -

Many books provide Ayurvedic treatment for ailments related to the body. The benefits of forest herbs are explained in these books.

20. Mathematical and Business Books: -

Mathematical and business books contain information on every part of mathematics and trade prices contribute to it.

                 Significance: -

Books are man's true friends.

Books play the role of friends as well as knowledge. Books stay with us all our lives. Entertain, impart knowledge, and have knowledge book exams. It is through these examinations that knowledge is confirmed. Books also bring happiness to a person and improve human life. Books build the character of a human being. Books give a person courage and hope as well as exhort him to work hard and give him success in life. Books give a person a way of life and inspiration. Books give a person richness of knowledge and develop intellect. No one can take away the knowledge of books from us. It is our personal property. Books impart knowledge both externally and internally. Books also improve a person's speaking and writing skills. Reading books not only develops the intellect but also enhances the human memory which plays an important role in human life.
Importance of book knowledge in children's life: -

Research shows that books have a special place in children's lives. Mothers read a variety of books during pregnancy that have a direct effect on the baby's heart and brain. Children usually see and understand pictures of books in their childhood. As they get older, they gain knowledge from books. Children read entertainment mini poems, stories in childhood. Children's knowledge of what books they read spreads in that direction, and as they grow older, they see their future in that direction. Reading books develops imagination in children. Books guide life. The road to success is open for the child. Young children learn to recognize sounds, recognize objects and recognize letters from books. Books tell the child to differentiate between imagination and reality.