Videsha Vich Punjabi naujawan Di Maut essay in Punjabi language 2025

videsha Vich Punjabi naujawan Di Maut essay in Punjabi language

ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਅੱਜ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਦਰਦਨਾਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਘਰ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜਕ ਦਬਾਅ, ਰੁਤਬੇ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਈ ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਭਿਆਨਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਅਨੇਕਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਦੀ ਕਮਾਈ ਲਗਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ਮੀਨ ਵੇਚੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਰਜ਼ੇ ਚੁੱਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾਅ ‘ਤੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇਸ ਆਸ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਕੇ ਚੰਗੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰੇਗਾ, ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਕ ਸੁਨਹਿਰਾ ਭਵਿੱਖ ਬਣਾਏਗਾ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹੀ ਬੱਚਾ ਕਿਸੇ ਦੁਰਘਟਨਾ, ਬਿਮਾਰੀ, ਨਸ਼ੇ, ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਜਾਂ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਰਸਤੇ ਕਾਰਨ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੁਪਨਾ ਸਦਾ ਲਈ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਦੀ। ਪਰਦੇਸ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਮਾਹੌਲ, ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਇਕਲਾਪਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਤੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਗਲਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਮਾਜ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ।

ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ “ਡੰਕੀ ਰੂਟ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣਾ, ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਠੰਢ ਨਾਲ ਮਰਨਾ ਜਾਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਅਕਸਰ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੌਤਾਂ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਸੱਚਾਈ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਸ਼ੇ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰਦੇਸ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਸੰਗਤ ਕਾਰਨ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵੱਲ ਖਿੱਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਰਾਬ, ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਘਾਤਕ ਪਦਾਰਥ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਓਵਰਡੋਜ਼ ਕਾਰਨ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਕੰਮਕਾਜ ਦੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਵੀ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀਆਂ, ਖਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਥਕਾਵਟ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਹਾਦਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਾਦਸੇ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਸਗੋਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਰੋਣ ਵਾਲੇ ਮਾਪੇ, ਟੁੱਟੇ ਸੁਪਨੇ ਅਤੇ ਇਕ ਅਣਭਰਿਆ ਖਾਲੀਪਨ। ਮਾਂ-ਪਿਉ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੁਨਹਿਰੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਸੀ, ਉਹੀ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਤਾਬੂਤ ਵਿੱਚ ਆਈ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਲਈ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਕੁਰਾਹਟਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹੀਆਂ।

ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜਕ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਹੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦਾ ਇਕੋ ਰਸਤਾ ਹੈ—ਇਸ ਸੋਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨੇ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਨਾ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਸਮਝਣ।

ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਕਾਬ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਤਦ ਤੱਕ ਇਹ ਦਰਦਨਾਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਲੋੜ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਜਾਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਚੁਕਾਈਏ।